Avrupa genelinde çok yaygın olan enerji kooperatifleri hakkında ne yazık ki ülkemizde çok az bilgiye sahibiz. Bu amaçla, TROYA ÇEVRE DERNEĞİ ve TROYA YENİLENEBİLİR ENERJİ KOOPERATİFİ olarak Belçika’da bulunan iki enerji kooperatifini ziyaret ettik. Deneyimlerini ve bilgi birikimlerini bizlerle hiç çekinmeden paylaştılar. Kooperatiflerin dayanışmasını çok güzel temsil ettiler. Seyahatimizin son günü Avrupa Yenilenebilir Enerji Kooperatifleri Birliği‘ni (RESCOOP) ziyaret ettik.
ECOPOWER Enerji Kooperatifi 1991 yılında Rotselaar kasabasında su değirmeninden elektrik üretme fikri ile başladı. Çok küçük bir kapasitede kasabanın un değirmenini çeviren su çarkının sürekli dönmesini sağlayarak elektrik üretimine başladılar. 50 ortak ve 10 bin Euro sermaye ile Kooperatifleşerek bu yatırımı geliştirdiler. 2001 yılında ilk rüzgar santrallerini Eeklo kasabasına kurdular. Her geçen yıl kapasitelerini büyüttüler. 2003 yılında enerji dağıtımı hakkını aldılar. Bir kooperatif olarak elektrik dağıtım hakkını ilk sağlayanlar oldular. Böylelikle elektrik fiyatını da belirleyebiliyorlar. 2014 yılında odun ve tahta artıklarının sıkıştırılarak palet ve briket hale getirilmesini sağlayan fabrikalarını açtılar. Kendi ortaklarının olduğu gibi, bir çok ailenin odun ihtiyacını karşılayan bu sistemi kurduklarında, “biz sadece elektrik değil tüm enerji ihtiyacımızı yeşil yoldan üretebilmeliyiz” dediler. Bugün kendilerine bağlı 50 bin ortakları var ve onların enerji ihtiyaçlarını rüzgar, güneş, biyo kütle ve hidro kaynaklardan sağlıyorlar. Bu ortakların 44 bin tanesi sadece elektrik üretimine ortak.
39 çalışanı olan ve bizleri ağırlayan kooperatif, deneyimlerini ülkemizdeki kooperatifler ile de paylaşmaktan mutlu olacaklarını ifade ettiler.
BEAUVENT Enerji Kooperatifi 2004 yılında Diksmuide kasabasında kuruldu. İlk yola çıkış gerekçeleri, evlerindeki enerji maliyetlerini düşürmek olan 3 arkadaş tarafından kuruldu. Çevrelerindeki çiftçilerin de enerji ihtiyaçlarını düşürmek için kooperatifleri ile iki tane 800 kW’lık rüzgar gülü ile üretime başladılar. Ürettikleri elektriği Ecopower aracılığı ile satıyorlar. Bugün yıllık 4.000.000 kW/h elektrik üretiyorlar. Kamu binaları ile ortaklıklar kurarak (çatılarını kiralayarak) güneş enerjisi ile elektrik üretimine başlamışlar. Bugün ortaklarının da çatılarında elektrik üretiyorlar.
Çalışma ofisleri bir kanal botunun (resim yukarıda) restore edilmiş hali. Halen 11 çalışanı ve 3300 ortağı olan kooperatifin yakın hedefi Oostende’de merkezi ısıtma sistemini kurmak ve işletmek.
Avrupa Yenilenebilir Enerji Kooperatifleri Birliği RESCOOP bir Avrupa Birliği projesi olarak hayata geçti ve bugün Avrupa genelinde binden fazla kooperatif bu çatı altında bulunuyor. 5 yıldır faaliyette olan birliğin merkezi Belçika’da liman kenti Antwerp’de. Birlik ile ülkemizdeki ve komşu ülkelerdeki enerji kooperatiflerini, geleceklerini ve olası yeni proje ortaklıklarını konuştuk.
Yükleniyor ...
